Minister voor APP verstrekt 25 gemeenten vangnetuitkering over 2022

De minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen kent een vangnetuitkering Participatiewet toe aan 25 gemeenten voor een totaalbedrag van 8,5 miljoen euro. Deze gemeenten hadden in 2022 een tekort op het bijstandsbudget (waarmee zij bijstandsuitkeringen en loonkostensubsidies bekostigen) en voldeden aan de voorwaarden voor een vangnetuitkering.

Gemeenten ontvangen jaarlijks een budget voor uitkeringen en loonkostensubsidies op grond van de Participatiewet, de IOAW, de IOAZ en in het kader van het Bbz 2004. Over het jaar 2022 konden 29 gemeenten aanspraak maken op een vangnetuitkering. Deze gemeenten hadden een tekort op de gebundelde uitkering dat groter was dan 7,5% procent, waarbij ook wordt gekeken naar het financiële resultaat van de twee jaren ervoor.

De Toetsingscommissie vangnet Participatiewet ontving 26 verzoeken. Hiervan adviseerde de commissie positief over 25 gemeenten. Deze 25 gemeenten staan genoemd in de bijlage. Vier gemeenten hebben geen gebruik gemaakt van de vangnetuitkering, hoewel zij wel een tekort hadden boven de eigen risicodrempel. 

De minister heeft overeenkomstig de adviezen besloten. Dat betekent dat de 25 gemeenten met een positief advies een vangnetuitkering krijgen. De gemeenten met een toegekende vangnetuitkering hebben een beschikking ontvangen waarin de berekening staat van de hoogte van de vangnetuitkering. Uitbetaling volgt in het eerste kwartaal van 2024. De vangnetuitkering gaat uit van onderlinge solidariteit tussen gemeenten: het totale bedrag wordt betaald uit het voor 2024 beschikbare macrobudget voor de gebundelde uitkering.

Het aantal verzoeken ligt hoger dan over 2020 en 2021. De vergelijking van de VU 2022 ten opzichte van eerdere VU-jaren is opgenomen in onderstaande tabel.

Tabel 1. Aantal verzoeken en toegekende totaalbedragen aan vangnetuitkering over 2017 tot en met 2022

VU 2017

VU 2018

VU 2019

VU 2020

VU 2021

VU 2022

Aantal verzoeken

208

73

34

8

8

26

Totaalbedrag aan toegekende vangnetuitkering (in miljoenen euro’s)

108,0

45,0

13,8

2,4

1,2

8,5

De verklaring voor de toename van het aantal aanvragen over 2022 ligt in de raming van het zogeheten macrobudget, het budget dat het Ministerie van SZW ter beschikking stelt voor alle gemeenten samen om bijstandsuitkeringen en loonkostensubsidies te kunnen betalen. Over 2020 en 2021 was sprake van een fors overschot op het macrobudget. Over 2022 kwam de raming van het budget nagenoeg overeen met de uiteindelijke uitgaven van alle gemeenten en was er sprake van een zeer klein macro-overschot. Het aantal van 26 aanvragen past hierbij.