Op welke wijze wordt de gemeenteraad gefaciliteerd?

De toetsingscommissie heeft een checklist (pdf, 190 KB) gemaakt voor gemeenteraadsleden. Het is een handzaam lijstje vragen en aandachtspunten. Raadsleden kunnen dit lijstje gebruiken bij het beoordelen van de vangnetaanvraag van het college. Deze checklist is opgesteld in samenwerking met raadsleden uit verschillende gemeenten en de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.
In het aanvraagformulier zijn voor de gemeenteraad drie onderdelen opgenomen:

  1. Het college heeft een samenvatting van de toelichting gemaakt om de punten 1, 2 en 3, zodat de gemeenteraad de verklaring adequaat kan beoordelen. Dat biedt vervolgens de basis om in te kunnen stemmen met de verklaring van het college. Met deze samenvatting krijgt de gemeenteraad eerder in hoofdlijnen een beeld van de aanpak van het college gericht op tekortreductie.
  2. In het formulier wordt op hoofdlijnen het proces beschreven hoe de gemeenteraad betrokken is. Dit is vanaf het moment van signalering van het tekort en het daaropvolgend proces van treffen van maatregelen waar de raad bij betrokken is voordat de raad instemt met de verklaring van het college. De voorzitter van de gemeenteraad en de griffier tekenen voor de juistheid hiervan en worden in de gelegenheid gesteld om dit overzicht aan te vullen. Het opnemen van de vraag naar het proces van de betrokkenheid van de gemeenteraad geeft antwoord op de vraag of en hoe de gemeenteraad vanaf het begin van het signaleren van het tekort is betrokken bij de informatie over de tekortreductie. Dit geeft de gemeenteraad bovendien eerder een mogelijkheid op deze informatie van het college te reageren, indien de raad dit nodig acht. Dat voorkomt dat de rol van de raad zich beperkt tot het ondertekenen van de verklaring op het allerlaatste moment en op dat moment geen mogelijkheden meer heeft om het voorgaande proces te beïnvloeden.
  3. In de samenvatting van de opvattingen van de gemeenteraad staat op hoofdlijnen op welke onderwerpen de raad heeft gereageerd op de verklaring van het college. De onderdelen van de verklaring (analyse van het tekort, te treffen maatregelen en het effect ervan) zijn vaak al eerder in de raad besproken. Het gaat dus om het gehele proces vanaf de signalering van het tekort. Verder betreft het hier alleen onderwerpen die in de raadsbesluiten zijn opgenomen, die afwijkend zijn van het raadsvoorstel. Om de beschrijving zo eenvoudig mogelijk te houden wordt gebruik gemaakt van een korte checklist die kan worden aangevuld. Deze samenvatting van de opvattingen geeft inzicht in de wijze waarop de gemeenteraad een inhoudelijk oordeel geeft over de aanpak van het college. De gemeenteraad wordt er nadrukkelijk toe uitgenodigd om een inhoudelijk oordeel te hebben over deze aanpak.