Gemeenten ontvangen van de rijksoverheid budget om bijstandsuitkeringen en loonkostensubsidies te kunnen betalen. Gemeenten met een tekort boven een bepaalde financiële drempel, kunnen in aanmerking komen voor een vangnetuitkering (mits de gemeente naast aan de financiële voorwaarden ook voldoet aan andere, procedurele voorwaarden). Een gemeente dient hiertoe een aanvraag in om een vangnetuitkering bij de Toetsingscommissie vangnet Participatiewet. Deze commissie beoordeelt de aanvragen en adviseert de Staatssecretaris Participatie en Integratie om een vangnetuitkering toe te kennen dan wel af te wijzen. In de regel neemt de staatssecretaris het advies van de commissie over.
